Maanden lang domineerde reuzenplaneet Jupiter de zuidelijke avondhemel. Maar u moet steeds vroeger kijken om hem nog op enige hoogte boven de horizon te zien. Er is echter een nieuw fenomeen in aantocht: Mars.

4 januari 2009

Mars, intens bestudeerd en nog steeds vol geheimen. Om 22:00 uur staat hij zo'n twee vuistbreedten op armlengte afstand boven de oostelijke horizon. Nog tamelijk laag dus. Op 29 januari komt hij het dichtst bij de aarde en staat dan rond middernacht bijna recht boven uw hoofd. Deze positie en datum is om twee redenen ideaal voor waarnemingen.

1. Het licht van objecten die hoog aan de hemel staan reist loodrecht door de atmosfeer. Dit is de kortste weg en er treedt daarom zo min mogelijk verstoring van de stralengang op.

2. Door de minimale afstand tot de aarde is het bolletje dat u ziet zo groot mogelijk.

Toch, wees gewaarschuwd, waarneming van Mars is heel andere koek dan van Jupiter of Saturnus. Het Mars-bolletje dat u ziet is werkelijk piepklein. In 2003 kwam Mars veel dichter bij de aarde en leek bijna 2x zo groot. Om enig detail te zien hebt u goede omstandigheden (goede "seeing": rustige atmosfeer, beetje heiig, sterren twinkelen niet) en een behoorlijk goede telescoop nodig. Een speciale planetenkijker met lange brandpuntsafstand of een forse spiegeltelesoop zijn in staat de poolkappen en de grootste "oneffenheid", Sirtis Major, te tonen. Beiden zijn prijzig, honderden Euro's. Veel goedkoper is het eens bij de plaatselijke sterrenwacht langs te gaan. Informeer vooraf naar geplande waarneemavonden. Een complicatie is in Nederland natuurlijk altijd het weer. Een echt donkere plek is niet nodig, Mars is helder genoeg om de competitie met met enig strooilicht van een buitenwijk aan te gaan.

U kunt natuurlijk ook gewoon met het blote oog naar dat fascinerende oranjerode bolletje kijken. Er is daar qua onderzoek heel wat gaande, en nog veel meer gepland. Daarover de volgende keer.

JdeH

Foto: Hubble Space Telescope