Astro-blog 32: Ringnevel in de Lier

Een object dat mij al sinds mijn kindertijd boeit is de Ringnevel in het sterrenbeeld Lier. Meestal worden spectaculaire kleurenopnamen getoond (afbeelding rechts), gemaakt met de grootste telescopen. Pas op middelbare leeftijd zag ik hem voor het eerst zelf, met een verrekijker: een zelfs aan een intens donkere hemel nauwelijks waarneembaar stipje (afbeelding links). Voor mij een onvergetelijke belevenis om dit object met eigen ogen te zien.

30 juli 2009

Ook eens proberen? Zo vind u de Ringnevel:

  • U hebt een werkelijk donkere, heldere hemel nodig, ver van steden, dorpen en verlichte wegen.
  • Daarnaast dient u te beschikken over een goede verrekijker plus flink wat geduld en speurzin.
  • Om 24:00 's nachts staat recht boven uw hoofd de ster Wega, de helderste ster van het sterrenbeeld Lier.
  • Kijk nog eens naar de afbeelding van de zomerdriehoek bij astroblog 2. De stand van de driehoek is enigzins veranderd. Probeer desondanks ook de andere sterren die deel uitmaken van de zomerdriehoek, Deneb en Altair, terug te vinden.
  • Gebruik de zomerdriehoek vervolgens om de grootte en stand van het sterrenbeeld Lier, door groene lijnen met Wega verbonden, in te schatten.
  • Op de vierkante inzet in bovenstaande afbeelding ziet u weer het sterrenbeeld Lier. Tussen de twee onderste, geel omcirkelde, sterren van dit sterrenbeeld, ietsje onder de groene verbindingslijn, vind u de ringnevel, rood omcirkeld. Die twee onderste sterren zijn ook op de schets aangegegeven. Zoals u ziet is de schets enigszins gedraaid t.o.v. de inzet.
  • Het karakteristieke groepje van drie sterren in de groene cirkel helpt u de weg te vinden.

De ringnevel is het restant van een sterexplosie, waarbij de buitenste lagen van een ster weggeblazen werden. Het sterretje midden in de kleurige ring is de oorsprong van dit spektakel. De ringnevel is één van de vele wondermooie dingen die het heelal rijk is. In feite is het geen ring, maar een uitzettende gasbol. Het ring-effect wordt veroorzaakt doordat we aan de zijkanten door de dikste gaslaag heen kijken. Door een amateurtelescoop met een spiegel- of lensdiameter van minimaal 11 cm is de ring goed te zien, maar de kleuren worden slechts op foto's zichtbaar. Toch gaat er voor mij niets boven gewoon kijken.

JdeH

Ringnevel closeup: NASA